Jak rozpoznać dobry pogrzeb? - dr Sarah Kerr
Łatwo jest rozpoznać zły pogrzeb. Wychodzimy z niego przybici, rozczarowani, czasem po prostu źli. Ale jak rozpoznać dobry pogrzeb? Zdarza się, że ceremonia pogrzebowa wygląda pięknie na zewnątrz, ale kompletnie nie odzwierciedla tego, co dzieje się na poziomie emocjonalnym czy duchowym. To, jak wygląda pogrzeb, nie jest tak istotne, jak to, w jaki sposób się go przeżywa. Jeśli nie jest on odpowiednio zaprojektowany, jego kluczowe momenty nie spełniają swoich funkcji, a ceremonia, która może nas wspierać i karmić w żałobie, traci swoją moc.
JAK ROZPOZNAĆ DOBRY POGRZEB?
Pogrzeby bywają naprawdę różne. Byłam na pogrzebach i bardzo dobrych, i tych kompletnie źle prowadzonych, które nie powinny mieć miejsca. Zdarzyło mi się też być na ceremonii, która z pozoru była bogato i starannie przygotowana, ale czegoś w niej brakowało. Czegoś niewidocznego, a zarazem zmieniającego wszystko – jak sól.
W obliczu śmierci niełatwo jest znaleźć odpowiednie słowa czy rytuały, które pomogą nam przejść przez ten trudny czas. Pogrzeby są jednymi z najstarszych i najważniejszych rytuałów w życiu człowieka, ale jak rozpoznać, czy pogrzeb spełnia swoją prawdziwą funkcję? Czy jest on tylko formalnością, czy rzeczywiście wspiera nas w procesie żałoby i przynosi ukojenie?
Po pierwsze: dobry pogrzeb to rytuał uzdrawiający, a jeśli nie spełnia tej funkcji, to nie jest naprawdę dobrym pogrzebem.
Dobry pogrzeb to:
- Rytuał przejścia dla żywych i zmarłych,
- Rytuał żałoby wspólnotowej,
- Wydarzenie budujące wspólnotę.
POGRZEB JAKO RYTUAŁ PRZEJŚCIA
Śmierć zmienia nie tylko życie zmarłego, ale i tych, którzy pozostali. Aby zintegrować tę zmianę, potrzebujemy wsparcia rytuałów przejścia. Pomagają one żyjącym przystosować się do nowej rzeczywistości, a zmarłym przejść do innej formy istnienia. To właśnie rytuał pomaga „przenieść” zmarłego z ciała do „wioski przodków”. W podobny sposób żyjący zaczynają życie w nowym świecie – bez bliskiej osoby.
Pogrzeb jako wspólnotowy rytuał żałobny
Ceremonia pogrzebowa powinna tworzyć bezpieczną przestrzeń do przeżywania żalu. W społeczeństwie, które często neguje śmierć i smutek, potrzebujemy miejsca, gdzie możemy otwarcie wyrazić ból. Pogrzeb daje tę przestrzeń, pozwalając nam czuć się bezpiecznie w swoich emocjach, bez poczucia, że musimy je tłumić.
Pogrzeb jako wydarzenie budujące wspólnotę
Steven Jenkinson powiedział kiedyś, że „dobry pogrzeb buduje wspólnotę”. Nie mamy kontroli nad tym, kiedy i jak nastąpi śmierć, ale możemy zdecydować, jak na nią zareagujemy. Dobry pogrzeb jednoczy ludzi, buduje więzi i stwarza przestrzeń do wspólnego przeżywania emocji. Pomaga nam stworzyć strukturę wsparcia, która pomoże nam radzić sobie z dalszą drogą w żałobie.
(tekst na podstawie serii miniwykładów dr Sarah Kerr z Centre for Sacred Deathcare)
Aby ceremonia pogrzebowa spełniała swoje funkcje, musi posiadać odpowiednią strukturę, która stworzy przestrzeń dla intensywnych emocji. Dobry pogrzeb to „bezpieczny pojemnik” dla żalu i dla miłości. Musimy czuć się bezpiecznie i pewnie, aby móc pozwolić sobie na okazywanie tego, co dzieje się w naszym sercu. Dobry pogrzeb buduje wspólnotę i w ten sposób wzmacnia relacje, które będą niezbędne w dalszej drodze w żałobie. Dobrze zaprojektowany pogrzeb jest darem zarówno dla tych, którzy odeszli, jak i dla tych, którzy zostali. Zobacz jak wygląda przygotowanie humanistycznej ceremonii pożegnania. Jeśli chcesz dowiedzieć się o mnie więcej, odwiedź moją stronę osobistą.
Każdy potrzebuje plemienia
Wczoraj
Josefine i ja
narysowaliśmy mapę naszego plemienia,
umieszczając każdą osobę
w odległości, która wydawała się właściwa.
Kłóciliśmy się o to, kogo uwzględnić.
Uważam, że powinien to być każdy,
kogo śmieć byśmy przeżywali
i kto prawdopodobnie zareagowałby w podobny sposób na naszą.
A teraz,
póki jeszcze żyjemy,
nie ma nic pilniejszego
niż pielęgnować i utrzymywać
wspólnotę tych,
którzy będą za nami tęsknić,
gdy nas zabraknie.
(wiersz Nicholasa Albery’ego)
Dobry pogrzeb to taki, który uzdrawia, wspiera i buduje. To nie tylko moment pożegnania zmarłego, ale także rytuał, który pomaga żyjącym odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Więc jak rozpoznać dobry pogrzeb? Nie po efektywności jego wyglądu. Dobry pogrzeb to ten, który naprawdę nas wspiera na poziomie emocjonalnym, duchowym i wspólnotowym – tworzy przestrzeń, w której możemy celebrować czyjeś życie, opłakiwać jego śmierć, a samemu odnaleźć spokój.
Tworzę i prowadzę pogrzeby humanistyczne w duchu „slow farewell”. Spokojne, piękne, osobiste ceremonie nastawione na przeżycie pożegnania z ukochaną osobą w bezpiecznej, empatycznej atmosferze.
Pracuję w oparciu o współczesną wiedzę na temat żałoby. Wykorzystuję rytuały ułatwiające wspólne wyrażanie emocji i wzmacniające poczucie wspólnoty.
